PITTACIUM

PITTACIUM

Graece πιττάκιον, πίτταξ, index vel titulus pice illitus, ut affigi possit et applicari: cuiusmodi amphoris et doliis olim affigi mos, vini patriam et aetatem indicantia, uti diximus suô locô. Etiam indices libris adfixi, qui nomen Auctoris praeferrent, πιττάκια dicebantur et ςύλλαβοι. Glossae porro, πιπτάκιον, brevis, pittacium. Hygenus de limit. constit. Deinde ex decuriis, antequam sortes tollant singulorum nomina in pittaciis et in sorticulis et id ipsi sortientur, ut sciant quis primô aut quotôcumque locô exeant. In cod. Theodos. tit. de erogatione mill. ann. Pittacia dicuntur, breves specierum annonariarum, militibus erogandarum, l. 11. Susceptor, antequam diurnum Pittacium authenticum ab actuariis susceperit, non eroget; quod si absque pittacio fuerit erogatio, id quod expensum est, damnis eius potius subputetur. Vide leg. 13. eôd. tit. et leg. 16 Nam secundum ea pittacia militibus erogabantur species annonariae, ut pnais, vinum, acetum, lardum, caro vervecina, capitum et alia eiuscemodi, Salmas. ad Lamprid. locum hunc in Alex. Sever. c. 21. Perlegebat cuncta pittacia. Ubi Casaubonus, id est, breves, in quit, ut modo dixit. Sed Pittacia dicuntur pice vel malthâ illitae breves tabellae, in quibus elogia scribebantur et id genus alia, quae paucis verbis possunt comprehendi. Ut illa Polybiana pittacia, de quibus ad Suetonium notave aliquid meminimus, l. 2. Voxest origine Graecâ: πιττάκιον enim ἀπὸ τῆς πίττας (seu πίςςας pice) usu vero Romanorum et Syrorum quoque: Nam in Targumim Gap desc: Hebrew πιττάκια positum pro epistolis. Isidorus: Pittacium epistola brevis et modica. Hactenus Casaubonus. Notavit nempe in in Augustum suetonii, c. 89. magnorum Virorum olim morem,

pittacium, in quo gnoma aliqua scripta, mittendi iis, quibus consilium daturi erant, Sic enim Augustus praecepta et exempla publice vel privatim salubria (quae in evolvendis Auctoribus excerpserat) aut ad domesticos aut ad exercituum provinciarum Rectores, aut ad urbis Magistratus plerumque mittebat: prout quique monitione indigerent. Maxime autem sic dicta scheda seu epistola, quae in quadrum esset complicata, ut observat Eustathius, ad Hom. Διὰ τὸ τετραγωνίζεςθαι πτυςςόμενον, ὁμοίως πῶς τῷ τῆς χυτῆς πίττης σχηματισμῷ, etc. In Ecclesia Christiana pittacia Α᾿ρχξερατικὰ, Archiepiscopalia dicta, item Πατριαρχικα, Patriarchalia, memorantur Balsamoni ad can. 17. Apostol. et in Concilio Florent. sect. 3. c. 3. p. 45. Nempe Graeci προβαθμίους vocant, qui primi sunt in ordine, et προβαθμίους, qui ultimi, priore nempe aut ultimô locô, ordinati; ut priores tempore, priores etiam sint honore: quod ius (προγενεςίαν appellant) obtinuit in Clericorum ordinibus, imo ex Iustiniani constitutione, in Primatibus ipsis. Unde pittacia ordinatis data, cum diei ac mensis adscriptione, quae antiquitatem ordinationis ostenderet, ut docet idem Balsamon in Syn. Carthag. ad can. 92. Alia vocis notio apud Celsum, qui splenia et emplastra, fronti ad capitis dolorem leniendum, illini solita, pittacia vocat, a similitudine scil. pittaciorum; ad quorum in star quia

et trustula sagi militaris sericei erant efficta, hinc et Pittaciola, item Pittacia, apud non nullos Auctores, dictae sunt virgae sagorum, quae virgata inde Poetis. Monachus Sangall. l. 1. c. 36. ubi de sagis virgatis Fresonicis ac curtulis, Carolum M. sic loquentem introducit: Quid prosunt illa putaciola (l. pittaciola) in lecto non possum eis cooperiri, cavallicans contrae ventos et pluvias nequeo defendi, ad necessariae naturae secendens, tibiarum congelatione deficio. Willh. Britto Philipp. l. 2.

Sic percussa patet, sic intercisa minutis

Pictaciis pendet, dum demolitur eandem

Tunsio crebra nimis clavae mucronis et hastae.

Apud Car. du Fresne Glossar. Hincque a pictacio Salmasius peciam, Gall. piece arcessit: cui favet Ioh. de Ianua: Pictacium, aiens, dicitur illa corii particula, quae soleae repeciatae insuta est, et dicitur a pingo: quia sicut partes picturae distincte in pavimento sunt. sie apparent pictacia in calciamento: unde pictaciatus; id est, repeciatus, apud eundem Glossarii Auctorem. Vide hîc passim. Quia vero Pittacia seu elenchi longioris formae erant, hinc et margaritarum genus oblongum ab iis nomen accepit, ut videbimus infra, voce Unio.